Hanneke van Veen

In onze Vrekkentijd bewerkten we het Amerikaanse boek ‘Your Money or your life’ voor Nederland. Het werd het boek: Je Geld of je Leven. Met een van de schrijvers van het boek, Vicky Robin hielden we na een geslaagde ontmoeting met haar in Den Haag contact via internet. Zij maakte ons attent op een bijzondere reis naar Brazilië, die ze mede organiseerde met een alternatief Braziliaans reisbureau.

We besloten er aan deel te nemen en bezochten twee weken lang favella’s (sloppenwijken) en ecovillages en kwamen in contact met allerlei bijzondere mensen en initiatieven. Na die twee weken hadden we nog een week voor onszelf gepland die we doorbrachten op het eiland Ilhabella. Daar konden we een kamer huren bij een jong stel dat in een bijzonder, deels zelf gebouwd huis woont aan de rand van een oorspronkelijk stuk Atlantisch regenwoud. Die plek  had voor en nadelen. We zagen ’s nachts de lichtgevende vuurvliegen langs ons raam dansen en hoorden de meest bizarre vogel en insectengeluiden. Dat was prachtig, maar muggen daar waarschuwden ons niet met het gebruikelijke gezoem. Nergens op voorbereid werden we werkelijk lek geprikt en zelfs nu nog heb ik er last van. De gastvrouw vertelde dat zij zelf nauwelijks hinder ondervindt van muggen en knutten, die ook ontzettend gemeen kunnen steken en daarom buskruitmug worden genoemd. Die stiekemerds zijn vooral gek op verse slachtoffers. Erg jammer dat ze dat niet eerder verteld had… maar ze maakte het goed met een klamboe en met heerlijke ontbijtjes met verse vruchten en bloemen op de tafel.

Ons gesprek met haar ging niet alleen over insectenbeten en hoe die verder te voorkomen, het ging ook over het wonen op een dergelijke plek, zo in het groen. “Ik zou echt nergens anders kunnen aarden,” zei ze. “Het is hier fantastisch en we genieten volop van de natuur en de stranden vlakbij. We zwemmen veel en surfen en maken met vrienden geregeld hikes door het woud. We zijn echt bevoorrecht. Dat realiseerde ik me weer eens toen we over Europa vlogen tijdens een van onze vakanties. We keken telkens uit het vliegtuig naar beneden en zagen dat alles daar kaal was. Griekenland, Spanje, Frankrijk, Italië en ga zo maar door, echt verschrikkelijk. Nergens meer bossen. We dachten, hoe kunnen die mensen daar leven.”

Rob en ik keken elkaar aan. Het is toch wel vreemd zoiets te horen. Wij maken ons druk over het Brazliaanse regenwoud dat met een enorme snelheid verdwijnt en zijn bereid projecten te steunen die actie voeren voor het behoud en  vergeten ondertussen dat Europa eeuwen geleden al helemaal ontdaan is van de oorspronkelijke bossen en andere begroeiing. Ook in Nederland is het laatste stukje oerbos in de omgeving van Beekbergen in 1862 verkocht voor 113.000 gulden aan een fabrikant die van het hout sigarenkistjes liet maken. En nu het te laat is hebben we spijt als haren op ons hoofd.

De kap van regenwoud moet uiteraard met alle kracht tegengegaan worden en initiatieven voor herbebossing zijn ook belangrijk. Van Brazilië kan men leren dat  regenwoud kappen betrekkelijk snel en gemakkelijk toegaat, maar dat nieuw regenwoud creëren tijdrovend, kostbaar en ingewikkeld is. Per hectare moeten minstens 1700 bomen worden geplant, bestaand uit 80 verschillende soorten, die daar normaal gesproken ook groeien of groeiden. Een enorm karwei, waarvan men nog niet zeker weet hoe de resultaten zullen zijn.

De bel ging en een man met baardstoppels en een ringetje in zijn oor stond voor de deur. “Dag mevrouw, gelukkig dat u thuis bent. Ik kom u waarschuwen. Ziet u, ik moest hiernaast een klussie doen op het dak en toen zag ik toevallig dat er bij u iets helemaal niet in orde is.” Wat een rare vent dacht ik, en wat vervelend dat ik dit nu net tref. Wat bedoelt u, wat is er niet in orde, vroeg ik. “Kom maar mee naar de overkant van de straat, dan ziet u dat er een steen uit uw schoorsteen is gevallen. Heel gevaarlijk.” De man troonde me mee en wees verontwaardigd naar boven. “Het metselwerk heb losgelate. Moet opnieuw gevoegd worde.” Ik staarde naar de schoorsteen en zag een vage donkere plek op de schoorsteen. Omdat ik niet direct reageerde, riep hij nu met nog meer misbaar. “Ziet u dat dan niet, ik staat niet te liege hoor. Dat komt omdat het al jaren inregent. U heb namelijk geen regekappies. En nog iets, er lage ook drie losse panne op uw dak.” Hij keek nu nog zorgelijker.

Bij het woord regenkapjes ging er bij mij een belletje rinkelen. Het werd tijd versterking te zoeken en Rob er bij te roepen, die vaker op het dak komt. Blijkbaar was er sprake van telepathie, want hij kwam net naar buiten en had alles gehoord. “Niks regenkappies, die truc kennen we. Maak maar snel dat je wegkomt. Ons huis is dit jaar nog door de gemeente gecontroleerd op gebreken. Alles is nagekeken. Die oplichters praktijken kennen we.”  Rob stond zich duidelijk op te winden. De man werd nu ook kwaad. “Zeker een ambtenaar hè, die denke dat ze overal verstand van hebbe. Maar mooi niet. Dan mot je het zelf maar wete.” en de man verdween al foeterend de hoek om.

Voor de zekerheid keken we nog even op het dak. Alles was in orde, en geen losse dakpan te zien. We hadden zoiets al eerder meegemaakt met een ander huis. Waren nog jong en onervaren. De ‘dringend noodzakelijke’ regenkapjes kostten ons destijds een flink bedrag en bleken bij nadere inspectie niet eens geplaatst te zijn.