Hanneke van Veen

In de NRC van 13 oktober 2015 las ik twee interessante artikelen (van Paul Luttikhuis, Joeri Boom en Beraa Ali Mudden) over het gebruik van ‘cookstoves’ in ontwikkelingslanden. Simpele apparaten die kunnen dienen als vervanging voor de vuurtjes die men nu gebruikt om eten te bereiden. “Zo’n simpel houtvuurtje binnenshuis wordt ook wel ‘the silent killer in the kitchen’ genoemd,” zegt Wim van Nes, werkzaam bij de ontwikkelingsorganisatie SNV.

Sterfte én uitstoot CO2 voorkomen
De vuurtjes worden niet alleen in de open lucht maar dus ook binnen gebruikt en veroorzaken daar (ernstige) longaandoeningen bij vrouwen en kinderen. Met cookstoves en soortgelijke apparaten – schat men – kunnen meer dan 4 miljoen levens gered worden, omdat ze veel minder brandstof vergen en daardoor minder schadelijke stoffen uitstoten. De efficiënte houtoventjes stoten ook veel minder CO2 uit, verminderen houtkap, dus bosdegradatie en helpen in de strijd tegen klimaatverandering. Voor de gebruikers zelf blijft er bovendien meer tijd over voor andere bezigheden, omdat er dagelijks minder hout en mest verzameld hoeft te worden. Meer informatie op www.coox4climate.nl

Overheid en organisaties
Berekend is dat de toegezegde Nederlandse bijdrage van 60 miljoen dollar voor vier jaar schoon koken een winst van maar liefst 12 megaton minder kooldioxide oplevert. Hiervan willen dertien Nederlandse organisaties 10 miljoen voor hun rekening nemen. Het geld gaat naar de grote internationale organisatie Global Alliance for Clean Cookstoves. Maar of de overige 50 miljoen ook echt beschikbaar komt is de vraag, want de pot voor duurzame energie (uit de tijd van het kabinet Balkenende IV uit 2007) is in 2017 leeg. NGO’s en bedrijven pleiten ervoor dat de overheid toch geld beschikbaar blijft stellen omdat de klimaatdoelen van het Nederlandse Energieakkoord voor de omslag naar duurzame energie voor nog geen tiende van de kosten gehaald kunnen worden.

Geheel of gedeeltelijk klimaatneutraal leven?
Als particulier kan je ook het nodige doen. Allereerst natuurlijk door energie te besparen, investeren in zonnepanelen en de auto vaker te laten staan. Daarna kun je – wat je dan nog uitstoot – neutraliseren door te investeren in ‘clean cookstoves’ projecten die CO2 reduceren. Compenseren wordt dat ook wel genoemd. Daarmee kun je je eigen energiegebruik of dat van de auto of vliegreizen ‘afkopen’. Dat klinkt ingewikkeld, maar het is goed mogelijk. De websitepagina die daarbij helpt is
www.coox4climate.nl/calculator. Eerst reken je uit hoeveel jouw persoonlijke uitstoot (per categorie die je wilt compenseren) per jaar bedraagt. Het totaal aan kooldioxide wordt dan omgerekend naar een bedrag dat je vervolgens overmaakt naar onderstaande organisatie. Daar worden dan de cookstoves van geleverd.
Een voorbeeld: Compensatiekosten voor 15.000 km autorijden slechts € 30,-  Voor een vliegreis naar Geneve betaal je € 15. In totaal € 45 voor 3 cookstoves, want ze kosten € 15 per stuk.

Certificaten
Voor die transactie krijg je een certificaat waarin staat hoeveel ton je voor welk bedrag hebt gekocht en hoeveel houtoventjes je daarmee mogelijk hebt gemaakt. Het gaat hierbij niet om een donatie (dus niet als gift aftrekbaar van de belasting). Als bedrijf kun je ook kiezen voor compensatie en zijn de kosten daarvan als bedrijfskosten te boeken.  De CO2-uitstoot van je organisatie bereken je heel snel via  www.coox4climate.nl, kies voor de ‘tab’ bedrijven. Wilt u een nauwkeurige voetafdruk van uw bedrijf, omdat u gericht wilt gaan reduceren? Neem dan contact op met Climate Neutral Group, die als partner van het COOX4climate initiatief ondersteuning biedt, via tel. 030-2326175.

De recente vliegreis naar de bruiloft van een familielid (woonachtig op Corsica) heb ik voor alle vier de reizigers ruim gecompenseerd. Dat geeft een prettig gevoel. Onze energieuitstoot is ondertussen al grotendeels gecompenseerd met zonnepanelen en we rijden in een hybride. We zijn dus al aardig op weg naar het klimaatneutrale doel.
Wie volgt?